بياييد در اين روزهاي قحطي خاطرات، شما هم به برخي از آنها كه عاقلانه‌تر هستند پايبند باشيد. اصلا قرار نيست كلي خرج روي دست خود و خانواده‌تان بگذاريد؛ يك دورهمي ساده، خاطره و تجربه اين شب را به يكي از ماندگارترين خاطرات براي كودكان تبديل مي‌كند. سال‌ها بعد آنها هم دلشان به‌خاطرات دور دوران كودكي‌شان خوش است و با ديدن يك فال حافظ و يك كاسه انار دان شده، طعم شيرين خانواده‌داشتن زير زبان‌شان مي‌آيد. هرچند كه ديگر در خانه كسي كرسي پيدا نمي‌شود و خبري از ديگ‌هاي مسي بارگذاشته شده نيست اما الحمدلله هنوز سايه خيلي از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها بالاي سرمان هست. پس با يك دورهمي در كنار آنها حضورشان را قدر بدانيم و به‌خودمان لطف بزرگي كنيم و در كنار آنها يك مهماني كوچك راه‌بيندازيم. از آنها بخواهيم برايمان فال بگيرند. ما كه در هر موقعيتي گوشي‌هاي موبايل‌مان براي فيلم گرفتن آماده است؛ يادمان نرود اين شب را براي خانواده‌مان ثبت كنيم. عكس‌هاي دسته‌جمعي بگيريم و يادمان باشد توي عكس‌ها بگوييم سييييب!
- حتما سفره بيندازيد
هنوز هم خيلي‌ها از شمال تا جنوب ايران در شب يلدا كه شب زايش و تولد معني مي‌دهد، مانند نوروز سفره پهن مي‌كنند. اصلا اين سفره انداختن هم خودش حكايتي دارد. آدم‌ها را مجبور مي‌كند دور هم، نزديك هم و تنگ هم بنشينند. اما وقتي روي ميز وسايل را مي‌چيني انگار رفتن و دور شدنت هم راحت‌تر است. قديمي‌ها روي اين سفره انواع خوراكي‌ها و قرآن و انواع كتاب دعاها و نيايش و تسبيح و عطردان و وسايل بخور مي‌گذاشتند و حالا امروز روي اين سفره غير از كتاب حافظ باقي موارد جزو خوردني‌هاي دلچسب اين شب است. احتمالا تا شب‌يلدا مي‌آيد حساب و كتاب مي‌كنيد بايد چند كيلو انار دان كنيد اما واقعيت اين است كه آنقدري كه خود سفره مهم است، اجزاي تشكيل‌دهنده آن مهم نيست. اصلا سفره بهانه‌اي براي دور هم بودن است. دور هم بودني با دل خوش و دور از استرس و خشم و خودخوري.
- آجيل خانگي درست كنيد
شاهنامه‌خواني و حافظ‌خواني در كنار سفره‌اي كه آن را با آجيل‌هاي خانگي درست كرده‌ايد لذت ويژه‌اي دارد؛ برنج تفت داده شده، عدس و كنجد و شاهدانه و گندم. اصلا نام هر كدامشان كه مي‌آيد، بوي مطبوع‌شان در فضا مي‌پيچد. كشمش و مويز هم به‌خاطر طبع گرم‌شان همنشينان خوبي در كنار چاي لب‌سوز در استكان كمرباريك هستند. مرسوم بوده كه اجزاي آجيل شب‌يلدا شيرين باشد و آجيل شور را براي نوروز روي سفره مي‌گذاشتند. كمي برنج را خيس كنيد و سپس آن را در ماهيتابه‌اي داغ و بدون روغن تفت بدهيد تا حسابي برشته شود. مي‌توانيد اين تركيب را با كشمش و كنجد و مقداري گردوي ريزشده مخلوط كنيد. مي‌توانيد ميوه‌هاي درون يخچال را، ميوه‌هايي مانند سيب و نارنگي و كيوي را برش‌هاي نازك بزنيد و از صبح تا شب در كنار بخاري يا روي شوفاژ بگذاريد و از آنها به‌عنوان جزئيات مجلس‌پر كنِ كاسه آجيل بهره ببريد.
- سلامي به آشپزخانه شيرازي
اگر دل‌تان حال و هواي شيراز و حافظيه را در اين شب كرده است و شما هم مثل ما دست‌تان از اين شهر كوتاه است، سفره شيرازي را به خانه‌تان بياوريد تا كمي از اين درد فراق كاسته شود. شيرازي‌ها در شب‌چله كلم‌پلوي شيرازي اصيلشان را سر سفره مي‌گذارند. كلم‌پلو را با كلم قُمري درست مي‌كنند. اما اگر كلم قمري در دسترس‌تان نبود، اصلا خودتان را ناراحت نكنيد و به‌هيچ‌وجه خانواده‌تان را از اين ضيافت شيرازي محروم نفرماييد. براي تهيه اين غذا براي حدود 6نفر يك كلم‌برگ سفيد تهيه كنيد كه حداقل نيم‌كيلو وزن داشته باشد. كلم را بشوييد و آن را با چاقو ريز كنيد؛ نه خيلي ريز و نه خيلي درشت. قطعه‌هاي 2 در 2 سانت براي اين كار مناسب است. اگر از كلم قمري استفاده مي‌كنيد آن را به‌صورت نوار‌هاي باريك و كوتاه و رشته‌اي برش بزنيد. سپس 200تا 300گرم سبزي معطر كه شامل شويد و تره و ترخون و ريحان است را بشوييد و ريز كنيد. بعد از آن، به ازاي هر فرد حدود 5تا 8گوشت قلقلي درست كنيد؛ يعني حدود 200گرم گوشت چرخ‌كرده را با يك پياز متوسط رنده شده و ادويه مخلوط كنيد، ورز بدهيد و قلقلي كنيد و آنها را تفت بدهيد. با 2 پياز متوسط پياز داغ درست كنيد، كلم‌ها را درون پياز كمي تفت بدهيد و غيراز نمك و فلفل و زردچوبه، اگر خواستيد به آن كمي دارچين بزنيد. كمي هم چاشني ترش مانند گردليمو عماني يا آب‌نارنج تازه به اين مواد بزنيد. حدود 3ليوان برنج را آبكش كنيد. كلم و سبزي و گوشت‌ها را كه با هم تركيب كرده‌ايد، لابه‌لاي برنج بكشيد و بگذاريد تا غذايتان دم بكشد. در كنار اين غذا روي سفره شيرازي‌ها حتما خرما و رنگينك هم پيدا مي‌شود.
- سفره اصيل گيلاني با آوكونوس جا افتاده
عنصر جدا نشدني سفره يلداي گيلاني‌ها «آوكونوس» است. كونوس به‌معني ازگيل تازه و كال است كه آن را در دبه يا خمره‌اي كه از آب و نمك پر شده مي‌اندازند و مي‌گذارند تا چند هفته‌اي حسابي جا بيفتد. ازگيل‌هاي خام بعد از مدتي آبدار و نرم مي‌شوند و در شب‌چله با گلپر خورده مي‌شوند. اگر دهان‌تان آب افتاده پيشنهاد مي‌كنيم همين روزها اگر گذرتان به تره‌بار افتاد و چشم‌تان به جمال ازگيل‌ها روشن شد، مقداري از اين تركيب خوش‌طعم و مزه را درست كنيد و مشتري دائمي آن شويد. ازگيل‌ها در روند رسيدن‌شان در آب، حالتي گازدار و تند هم پيدا مي‌كنند كه تنها خورندگان آن مي‌دانند كه ما از چه چيزي حرف مي‌زنيم.
- يك غذاي ويژه كردي
در سرتاسر ايران مرسوم است كه غذاهاي مختلفي را در اين شب درست مي‌كنند. كردها در «شو‌چله» دلمه درست مي‌كنند و آن را با نان سنگك سر سفره مي‌آورند. معمولا از دلمه برگ‌كلم، برگ‌مو تا بادمجان و كدوسبز و گوجه و پياز در اين سيني پيدا مي‌شود. براي درست كردن دلمه بايد مقداري سبزي تازه يا خشك كه معطر هستند و شامل پيازچه، نعناع، تره، مرزه و جعفري و گشنيز هستند را ريز كنيد. مقداري گوشت چرخ‌كرده يا سينه‌مرغ ريزشده را با پياز داغ و ادويه تفت بدهيد و سپس برنج نيم‌پز شده و ادويه دلخواه و سبزي را به آن اضافه كنيد. مقداري رب و چاشني ترش مانند آبليمو يا آب‌نارنج يا گرد‌غوره را هم به موادتان اضافه كنيد و درون برگ‌ها و گوجه و پياز را با آن پر كنيد. بهتر است پياز و برگ‌مو و برگ‌هاي ديگري مانند برگ چغندر را حدود 2 تا 3دقيقه در آبجوش بيندازيد تا نرم شوند و سپس آنها را با مواد پر كنيد.
- ماهي شكم پر
در شهرهاي شمالي و بسياري از شهرهاي ديگر در اين شب سبزي‌پلو با ماهي درست مي‌كنند. مي‌توانيد ماهي‌ها را سرخ كنيد يا آن را درسته درون قابلمه يا فر بپزيد. اگر هوس ماهي شكم‌پر كرده‌ايد مي‌توانيد درون شكم ماهي را با مقداري رب انار، پياز رنده شده، گردوي چرخ‌شده و سبزيجات معطر پر كنيد. براي اين شب به سوپ شلغم يا آش چغندر هم فكر كنيد. گزينه‌هاي فراواني براي انتخاب وجود دارد. اما حواس‌تان باشد كه كوكوسبزي، زرشك‌پلو، ساندويچ نان و پنير و خيار يا هر غذاي ديگري كه سر سفره يلداي امسال‌تان هست را با عشق تزيين كنيد و با محبت و دل نرم سر سفره بگذاريد. با هرچيزي كه در خانه هست اين سفره را بچينيد. اگر مي‌خواهيد شامي مخصوص براي اين شب برنامه‌ريزي كنيد، مي‌توانيد از غذاهاي اصيل ايراني انتخاب كنيد اما حتما اگر قرار است به‌عنوان جايزه به كودكتان يك پيتزاي سالم بدهيد؛ مي‌توانيد آن را در اين شب برايش تهيه كنيد و اصلا هم آسمان به زمين نمي‌آيد. مهم اين است كه ما يك خانواده داريم و براي آن بايد از خداوند سپاسگزار باشيم.
نظر شما